Tại Sao Uống Nhiều Nước Mà Vẫn Ít Ối? Thiểu Ối Nên Uống Gì?

Tại sao uống nhiều nước mà vẫn ít ối là điều không ít mẹ đang lăn tăn. Cùng Bệnh viện Đại học Phenikaa (PhenikaaMec) tìm hiểu ngay nguyên nhân gây thiểu ối, cách làm tăng lượng ối khi mang thai để thai nhi phát triển khỏe mạnh nhé.

Nước ối ít là gì?

Tình trạng nước ối ít còn gọi là thiểu ối (Oligohydramnios), xảy ra khi lượng nước ối thấp hơn mức bình thường. Bác sĩ chẩn đoán thiểu ối khi tổng 4 góc ối trên siêu âm dưới 5cm hoặc góc ối sâu nhất dưới 2cm, trong khi màng ối vẫn chưa bị vỡ. Trường hợp nghiêm trọng nhất được xác định khi AFI giảm xuống dưới 3cm.

Tại sao uống nhiều nước mà vẫn ít ối?

Nhiều người cho rằng chỉ cần uống đủ nước mỗi ngày là có thể cải thiện tình trạng thiểu ối. Tuy nhiên thực tế không đơn giản như vậy, dù uống nhiều nước nhưng lượng nước ối vẫn có thể ở mức thấp có thể do các nguyên nhân sau:

1. Không phải tất cả lượng nước đều chuyển hóa thành nước ối

Việc uống nước giúp tăng lượng dịch tuần hoàn trong cơ thể mẹ, nhưng không đồng nghĩa với việc tăng trực tiếp lượng nước ối. Nước ối được hình thành từ màng ối, máu mẹ và nước tiểu của thai nhi, đặc biệt là từ khoảng tuần thai thứ 16 trở đi. Do đó, việc bổ sung nước chỉ hỗ trợ một phần chứ không phải yếu tố quyết định toàn bộ.

Bổ sung nhiều nước là cần thiết, nhưng không phải yếu tố quyết định trực tiếp đến việc tăng nước ối trong thai kỳ

2. Nguyên nhân từ phía mẹ

Một số tình trạng sức khỏe của mẹ có thể làm giảm lượng nước ối, bao gồm:

• Mẹ mắc các bệnh lý mãn tính như: Tăng huyết áp, tiền sản giật, bệnh gan hoặc thận làm cản trở tuần hoàn rau thai và ảnh hưởng đến quá trình sản xuất nước ối.
• Sử dụng một số loại thuốc trong thai kỳ: Thuốc ức chế men chuyển, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), hoặc thuốc ức chế tổng hợp prostaglandin có thể tác động đến lượng ối.
• Rò rỉ ối: Màng ối bị rách nhỏ dẫn đến nước ối rò rỉ từ từ mà không rõ triệu chứng, gây thiểu ối kéo dài nếu không phát hiện kịp thời.

Màng ối rò rỉ cũng là lý do tại sao uống nhiều nước mà vẫn ít ối

3. Nguyên nhân từ phía thai nhi

Một số bất thường ở thai nhi cũng là nguyên nhân dẫn đến thiểu ối, bao gồm:

• Thai phát triển chậm, không đạt mức tăng trưởng phù hợp với tuổi thai, hoặc thai đã quá ngày dự sinh.
• Mắc dị tật bẩm sinh, đặc biệt là các dị tật liên quan đến thận và hệ tiết niệu.
• Thai nhi bị nhiễm trùng trong tử cung hoặc không còn dấu hiệu sống (thai lưu).

4. Nguyên nhân từ phần phụ của thai

Các yếu tố bất thường liên quan đến rau thai, dây rốn hoặc đặc điểm mang đa thai cũng có thể gây ảnh hưởng đến lượng nước ối:

• Suy giảm chức năng rau thai bộ phận đảm nhiệm vai trò trao đổi chất giữa mẹ và con.
• Thai đôi hoặc đa thai dùng chung một bánh nhau có thể gây ra hội chứng truyền máu song thai, khiến một thai nhận ít nước ối hơn bình thường.

5. Ít nước ối không rõ nguyên nhân

Trong một số trường hợp, dù đã kiểm tra kỹ lưỡng nhưng không thể xác định chính xác nguyên nhân gây thiếu nước ối. Chính vì vậy, thai phụ thuộc nhóm có nguy cơ cao nên đặc biệt chú ý theo dõi sức khỏe thai kỳ. Nếu thấy thai máy yếu, giảm hoạt động hoặc xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần đến cơ sở y tế để được kiểm tra và xử lý kịp thời.

Dấu hiệu và phương pháp chẩn đoán thiểu ối

1. Dấu hiệu nhận biết tình trạng thiểu ối

Triệu chứng thiểu ối ban đầu thường mờ nhạt. Vì vậy, khám thai định kỳ là cách phát hiện chính xác nhất. Tuy nhiên, một số dấu hiệu cảnh báo có thể bao gồm:

• Thai nhi đạp ít hơn bình thường.
• Cảm giác bụng mẹ nhỏ hoặc chậm lớn theo tuổi thai.
• Vùng kín ẩm ướt, có dịch loãng (nghi ngờ bị rỉ ối).

2. Phương pháp chẩn đoán thiểu ối

Việc chẩn đoán thiểu ối chủ yếu dựa vào siêu âm. Bác sĩ sẽ đo chỉ số ối (AFI – Amniotic Fluid Index) hoặc góc túi ối lớn nhất (MPV – Maximum Vertical Pocket) để xác định lượng nước ối hiện tại có nằm trong ngưỡng bình thường hay không.

Chẩn đoán thiểu ối được xác định khi: AFI dưới 5 cm và MPV dưới 2 cm. Bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm khác như: Kiểm tra tim thai bằng monitor sản khoa, siêu âm Doppler mạch máu thai nhi, hoặc kiểm tra các dấu hiệu rỉ ối nếu nghi ngờ có rỉ nước ối sớm.

Bị thiểu ối khi mang thai có nguy hiểm không?

Thiểu ối xảy ra ở tuổi thai càng nhỏ thì nguy hiểm càng lớn do làm tăng nguy cơ:

• Sảy thai.
• Thai chết lưu.
• Sinh non.
• Dị tật bẩm sinh.
• Thai chậm tăng trưởng.
• Dây rốn chèn ép.

Vì vậy, thai phụ cần siêu âm, kiểm tra nước ối thường xuyên để phát hiện sớm tình trạng này.

Thiểu ối là vấn đề nghiêm trọng cần được theo dõi sát để có hướng xử lý kịp thời, an toàn

Thiểu ối nên uống gì?

Rất nhiều mẹ bầu đang không biết nước ối ít nên uống gì? Bác sĩ chuyên khoa khuyên bạn nên bổ sung các loại đồ uống dễ hấp thụ giúp cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường chức năng thận và rau thai, hỗ trợ quá trình tạo nước ối như:

1. Nước lọc

Mẹ nên uống khoảng 2 – 2.5 lít nước/ngày. Tuy nhiên, bạn nên chia lượng nước thành nhiều lần uống trong ngày, không uống quá nhiều cùng lúc.

2. Thiểu ối uống nước đỗ đen

Nước đỗ đen là thức uống được nhiều người truyền tai nhau khi gặp tình trạng ít nước ối. Đỗ đen có tính mát, hỗ trợ lợi tiểu nhẹ, đồng thời chứa nhiều chất chống oxy hóa và khoáng chất có lợi.

Bạn có thể nấu nước đỗ đen rang (không đường) để uống hàng ngày. Tuy nhiên, không nên uống quá nhiều trong một ngày, đặc biệt là với người có thể trạng lạnh hoặc huyết áp thấp.

3. Nước dừa

Thiếu nước ối nên uống gì? Nước dừa là một gợi ý dành cho bạn. Nước dừa chứa nhiều electrolytes (chất điện giải) như: Kali, natri, magiê... giúp bù nước, hỗ trợ tuần hoàn máu và điều hòa huyết áp. Điều này đặc biệt có lợi khi rau thai kém cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi.

Nếu không bị tiểu đường thai kỳ, bạn chỉ nên uống 1 quả dừa mỗi ngày, không nên uống quá nhiều hoặc uống vào buổi tối vì có thể gây lạnh bụng, khó tiêu.

4. Nước mía, nước cam

Đối với những thai phụ bị tiểu đường thai kì, nếu đang không biết uống gì để nhiều ối thì hãy thử bổ sung nước mía và nước cam. Nước mía chứa đường tự nhiên và khoáng chất, giúp tăng năng lượng, giảm mệt mỏi, đặc biệt trong những tháng cuối thai kỳ. Bạn nên uống nước mía tươi nguyên chất, không thêm đá lạnh hoặc đường. Tuy nhiên, nước mía là đồ uống chứa nhiều đường, không nên bổ sung quá nhiều sẽ dẫn tới rối loạn chuyển hóa trong cơ thể.

Nước cam rất giàu vitamin C, folate và kali, hỗ trợ tăng sức đề kháng và tốt cho hệ tuần hoàn. Ngoài ra, nước cam còn giúp mẹ hấp thu sắt tốt hơn. Đây là điều rất quan trọng trong giai đoạn thai kỳ.

5. Bà bầu thiểu ối uống oresol có được không?

Oresol là dung dịch bù nước và điện giải thường dùng trong điều trị mất nước do tiêu chảy, sốt cao... Phụ nữ mang thai chỉ nên sử dụng oresol khi có chỉ định cụ thể từ bác sĩ.

Ngoài nước lọc, thai phụ có thể bổ sung các loại nước ép trái cây, nước dừa để cải thiện lượng ối

Tham khảo thêm:

• Gợi Ý Cách Làm Giảm Nước Ối Cho Mẹ Bầu An Toàn Và Hiệu Quả
• Nước Ối Ít Phải Làm Sao? Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Cải Thiện

Bầu thiếu nước ối nên ăn gì?

Bên cạnh vấn đề ít nước ối nên uống gì thì thực hiện một chế độ ăn khoa học, giàu dưỡng chất là yếu tố quan trọng giúp cải thiện tình trạng thiểu ối. Vậy bà bầu thiếu nước ối nên ăn gì? Dưới đây là những nhóm thực phẩm nên ưu tiên trong thực đơn hàng ngày, cụ thể:

1. Trái cây nhiều nước

Các loại trái cây tươi vừa giúp mẹ hấp thu nước một cách tự nhiên, vừa cung cấp vitamin và khoáng chất hỗ trợ sự phát triển của thai nhi:

• Dưa hấu chứa hơn 90% là nước, giúp thanh lọc cơ thể và bù nước hiệu quả.
• Cam, bưởi, quýt rất giàu vitamin C, tăng đề kháng và hỗ trợ hấp thu sắt.
• Lê, dưa chuột có tính mát, lợi tiểu nhẹ, tốt cho hệ tiêu hóa và tuần hoàn.
• Mẹ nên dùng trái cây tươi nguyên quả, hạn chế ép nước uống vì có thể làm mất chất xơ và tăng lượng đường hấp thu nhanh.

2. Thực phẩm dạng lỏng

Cháo loãng, súp rau củ, canh rau xanh là nguồn cấp nước lý tưởng, đồng thời giúp cơ thể hấp thu dinh dưỡng một cách nhẹ nhàng, đặc biệt trong những tháng cuối thai kỳ.

3. Thực phẩm giàu protein

Mẹ chưa biết nên ăn gì để nhiều nước ối? Hãy bổ sung nhóm thực phẩm giàu protein như: Cá, trứng, đậu, sữa, thịt nạc là những nguồn đạm chất lượng cao cần thiết cho sự phát triển toàn diện của thai nhi, đồng thời giúp tăng cường sản sinh dịch ối khi kết hợp với đủ nước.

4. Rau lá xanh

Các loại rau như cải bó xôi, rau mồng tơi, rau ngót, súp lơ xanh không chỉ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt mà còn cung cấp folate, sắt và magie. Đây đều là những chất cần thiết cho hệ tuần hoàn và chức năng của rau thai.

5. Axit béo omega-3

Axit béo Omega-3 có nhiều trong cá hồi, cá thu, hạt chia, hạt lanh, quả óc chó giúp hỗ trợ phát triển não bộ, thị giác của thai nhi, cải thiện sức khỏe rau thai.

Cân bằng dinh dưỡng khi mang thai là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc sản sinh nước ối

Mẹ bầu bị ít ối nên làm gì?

Bạn đã biết tại sao uống nhiều nước mà vẫn ít ối và thiểu ối uống gì để cải thiện. Ngoài việc chỉnh chế độ sinh hoạt, ăn uống hợp lý, mẹ cũng cần thay đổi một số thói quen để hỗ trợ tăng lượng ối như:

1. Nghỉ ngơi hợp lý, tránh làm việc quá sức

Khi mang thai, chị em nên hạn chế làm việc nặng nhọc, căng thẳng kéo dài có thể làm giảm lưu lượng máu đến tử cung, ảnh hưởng đến việc tạo nước ối. Ngoài ra cũng nên ngủ đủ giấc, hạn chế đứng lâu hoặc đi lại quá nhiều, đặc biệt vào những tháng cuối thai kỳ. Tư thế nằm ngủ nghiêng bên trái cũng giúp tăng lưu lượng máu đến thai nhi và tử cung, từ đó hỗ trợ cải thiện lượng nước ối.

2. Theo dõi cử động thai mỗi ngày

Mỗi ngày mẹ nên dành thời gian yên tĩnh để đếm số lần thai máy (thai đạp). Nếu thấy thai đạp yếu hơn, thưa hơn hoặc có biểu hiện bất thường, cần đến bệnh viện kiểm tra ngay vì có thể thai nhi đang thiếu oxy do thiểu ối.

3. Tái khám và theo dõi chặt chẽ

Thiểu ối có thể tiến triển nhanh và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thai nhi. Do đó, mẹ cần khám thai đúng lịch hẹn, làm siêu âm theo dõi chỉ số nước ối (AFI) mỗi tuần (hoặc theo chỉ định bác sĩ). Tùy vào mức độ, bác sĩ sẽ đánh giá có cần truyền ối, nhập viện theo dõi hoặc sử dụng thuốc hỗ trợ trưởng thành phổi cho thai hay không.

Giữ tinh thần thoải mái trong suốt thai kỳ giúp mẹ bầu và thai nhi luôn khỏe mạnh

Thiểu ối khi nào cần điều trị?

Theo số liệu thống kê, khoảng 4% phụ nữ mang thai gặp phải tình trạng ít nước ối. Tỷ lệ này tăng lên khoảng 12% ở những trường hợp thai quá ngày dự sinh. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất kỳ giai đoạn nào trong thai kỳ, nhưng thường gặp nhất vào 3 tháng cuối. Khi xuất hiện sớm trong thai kỳ, nguy cơ xảy ra biến chứng cho thai nhi sẽ càng nghiêm trọng hơn. Thiểu ối cần điều trị trong trường hợp:

1. Trường hợp thiểu ối trong 3 tháng đầu thai kỳ

Ở giai đoạn tam cá nguyệt đầu tiên, bác sĩ sẽ tập trung làm rõ nguyên nhân chính là từ mẹ hay do bất thường từ phôi thai. Trong trường hợp tiên lượng xấu, đặc biệt khi phôi thai không thể tiếp tục phát triển, việc kết thúc thai kỳ có thể được cân nhắc.

2. Trường hợp thiểu ối trong 3 tháng giữa thai kỳ

Bác sĩ cần xác định chính xác nguyên nhân là do mẹ hay thai. Đồng thời bạn sẽ được hội chẩn cân nhắc truyền ối. Đồng thời thai phụ cần siêu âm theo dõi sát mỗi 1–2 lần mỗi tuần.

3. Trường hợp thiểu ối trong 3 tháng cuối thai kỳ

Nếu tình trạng thiếu nước ối trở nên nghiêm trọng, sản phụ có thể phải nhập viện để theo dõi và truyền dịch trực tiếp vào buồng ối. Việc sử dụng corticosteroid để giúp thai nhi trưởng thành phổi sớm sẽ được cân nhắc trong các trường hợp cần thiết. Khi thai đạt mốc 37 tuần tuổi hoặc đã đủ điều kiện về mặt phát triển phổi, bác sĩ có thể chỉ định khởi phát chuyển dạ hoặc mổ lấy thai chủ động để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Kết luận

Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp mẹ hiểu rõ hơn về lý do “tại sao uống nhiều nước mà vẫn ít ối” và thiểu ối uống gì để cải thiện. Tuy nhiên, để đảm bảo thai kỳ diễn ra thuận lợi, mẹ không nên tự theo dõi tại nhà mà cần thăm khám định kỳ, kết hợp chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, bổ sung đủ nước và giữ tinh thần thư giãn.

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng thiểu ối, hoặc muốn được tư vấn, theo dõi thai kỳ toàn diện, hãy đến ngay Trung tâm Y học bào thai Bệnh viện Đại học Phenikaa. Với đội ngũ bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm, hệ thống thiết bị hiện đại cùng quy trình chăm sóc chuẩn quốc tế, PhenikaaMec sẽ là người bạn đồng hành tin cậy trên hành trình làm mẹ. Bạn hãy liên hệ hotline 1900 886648 để đặt lịch khám với chuyên gia hàng đầu.